Abcessen ontstaan als onderdeel van de reactie van het lichaam op infectie of irritatie. In wezen zijn het zakjes pus die groeien rond wonden, irriterende stoffen of gebieden met geïnfecteerd weefsel. Sommige abcessen kunnen onopgemerkt blijven door een katteneigenaar totdat ze scheuren en vloeistof lekken. Weten waar u op moet letten en hoe u abcessen moet behandelen, kan het leven van uw kat redden. Onbehandeld kunnen abcessen zich ontwikkelen tot levensbedreigende systemische infecties.
Inhoudsopgave
Wat is een abces?
Een abces is een zakje pus, een dikke vloeistof vol ontstekingscellen die reageren op infectieuze organismen (zoals bacteriën) of irriterende stoffen. Een abces ontstaat meestal door een weefselinfectie. Abcessen kunnen overal in het lichaam voorkomen (extern en intern) en kunnen sterk in grootte variëren.
Symptomen van abcessen bij katten
Abcessen ontstaan meestal als een zwelling onder de huid, vooral op plekken die gemakkelijk gewond raken bij een gevecht met een andere kat. Ze kunnen echter ook in de bek of in de lichaamsholte ontstaan.
Abcessen lijken veel op een tumor, maar ze verschijnen plotselinger (vaak binnen enkele dagen na de verwonding) en zijn gevoelig bij aanraking. Een abces zit vol vocht, dus het zal samendrukken als het wordt aangeraakt en voelt enigszins zacht of sponzig aan. Abcessen zwellen vaak op tot het punt dat ze pus en/of bloed uit de ingangswond beginnen te lekken (bijvoorbeeld een tand- of klauwprik). De vloeistof ruikt vaak vies en kan er bruin tot bloederig uitzien.
Als er een abces in de mond ontstaat door een tand- of tandvleesontsteking, kan een kat last krijgen van een bijzonder slechte adem, weigeren te eten en lusteloos worden. Abcessen in het lichaam kunnen ook lethargie en een verminderde eetlust veroorzaken. Systemische infecties veroorzaakt door onbehandelde abcessen kunnen ervoor zorgen dat een kat zich ziek voelt en koorts krijgt.
Oorzaken van abcessen
De meest voorkomende soorten abcessen bij katten zijn in de mond en onder de huid, maar abcessen kunnen overal voorkomen waar bacteriën weefsel infiltreren. Veelvoorkomende bacteriële boosdoeners zijn E. coli, bepaalde Streptococcus- soorten, Pseudomonas, Mycoplasma, Pasteurella multocida , Corynebacterium , Actinomyces , Nocardia, Bacteroides, Clostridium en Fusobacterium.
Deze bacteriën worden vaak binnengebracht via wonden, verwondingen of holtes die op verschillende plekken in het lichaam voorkomen, waaronder:
- Tandabcessen: Deze abcessen bevinden zich aan de wortel van zieke of beschadigde tanden. Wanneer bacteriën zich ophopen op het oppervlak van een tand, raakt het tandvlees ontstoken en geïnfecteerd en kunnen er abcessen ontstaan onder de tandvleesrand. Als bacteriën migreren naar het wortelkanaal van een gebroken of zieke tand, kan er een abces ontstaan in dit diepere weefsel. Tandabcessen komen vaak voor bij katten, maar zijn moeilijk op te merken totdat er definitieve tekenen verschijnen zoals een vreselijke adem, voedselweigering of bloederig speeksel.
- Bijtwondabcessen: Om een bijtwondabces te ontwikkelen, moet een kat gebeten worden door een ander dier. Daarom komen bijtwondabcessen het vaakst voor bij katten die buiten zijn. Wanneer een kat gebeten wordt, komen bacteriën uit de mond van het andere dier in de wond en kan er een infectie ontstaan. Deze zijn zichtbaar onder de huid van katten als bultjes en worden meestal niet opgemerkt door de katteneigenaar totdat ze scheuren en pus beginnen te lekken. Deze abcessen kunnen warm aanvoelen en huidontsteking veroorzaken.
- Interne abcessen: Onzichtbaar van buitenaf van het lichaam van een kat, interne abcessen ontstaan op interne organen door ontsteking, ziekte en vreemde voorwerpen. Deze komen veel minder vaak voor dan bijtwonden en tandabcessen.
Diagnostiseren van abcessen bij katten
Als uw dierenarts vermoedt dat er een huidabces is ontstaan door een bijtwond of ander letsel, en het abces is niet gebarsten, dan kan er een fijne naaldaspiratie (FNA) worden uitgevoerd om te zien wat er binnenin zit. Als het een abces is, kan uw dierenarts pus in de spuit trekken.
Als er een vermoeden is van een tandabces, zal een dierenarts de mond van de kat onderzoeken op sporen van pus, maar anesthesie en röntgenfoto’s zullen moeten worden uitgevoerd om de mond grondig te inspecteren. Abcessen zullen zichtbaar zijn op röntgenfoto’s en zullen operatief moeten worden behandeld terwijl de kat onder narcose is.
Als u vermoedt dat er sprake is van een inwendig abces, kan een echografie de dierenarts helpen bij het stellen van de diagnose. Soms is echter een operatie nodig om het abces te behandelen.
Soms worden bacteriekweken uitgevoerd om het specifieke type bacterie te diagnosticeren dat een abces veroorzaakt. Dit helpt de dierenarts bij het bepalen van de juiste antibioticabehandeling.
Hoe abcessen bij katten te behandelen
Het chirurgisch openen of verwijderen van het abces en het onderhouden van de drainage van pus zijn de primaire behandelingen voor de meeste abcessen. Antibiotica zijn vaak nodig naast drainage om de infectie te verwijderen. Tandextracties kunnen nodig zijn voor tandwortelabcessen (samen met grondige gebitsreiniging).
Prognose voor katten met abcessen
Met een snelle, agressieve behandeling zijn abcessen meestal gemakkelijk te behandelen en genezen ze snel. Infecties die zich hebben verspreid naar de gewrichten, botten of bloedbaan hebben een hoger risico op schade op de lange termijn of overlijden, maar deze gevallen zijn zeldzaam bij goed verzorgde katten.
Hoe voorkom je abcessen?
Katten binnen houden helpt om abcessen te voorkomen door wonden te bestrijden. Regelmatige gebitsreiniging en goede mondverzorging helpen om te voorkomen dat er tandabcessen ontstaan. Sommige katten hebben meer problemen met gebitsaandoeningen dan andere, maar hun tanden schoonhouden kan helpen om abcessen te voorkomen.