Tracheale collaps is een chronische ziekte die de luchtpijp (trachea) en de onderste luchtwegen aantast. Deze ziekte is progressief, wat betekent dat het in de loop van de tijd erger wordt. Hoewel tracheale collaps onomkeerbaar is, zijn er behandelingen beschikbaar om de symptomen te verbeteren.
Inhoudsopgave
Wat is een tracheale collaps?
De luchtpijp is een belangrijk onderdeel van de bovenste luchtwegen. Het is een flexibele buisvormige structuur die omgeven is door u-vormige ringen van kraakbeen, waardoor het er enigszins accordeonachtig uitziet. De ringen zijn bevestigd aan een membraan en helpen de luchtpijp open te houden, zodat de hond normaal kan ademen. Als deze kraakbeenringen zwak of versleten raken, kunnen ze de luchtpijp mogelijk niet meer openhouden. Ze worden plat en zakken in, waardoor de ruimte waar lucht doorheen kan stromen kleiner wordt. De aandoening kan ook instorten van de onderste luchtwegen inhouden, waar kleinere buizen aftakken om lucht naar de longen te vervoeren.
Risicofactoren voor tracheale collaps
Kleine hondenrassen worden het vaakst getroffen door een instortende luchtpijp, met name keeshonden , poedels, yorkshireterriërs en chihuahua’s . Tracheale collaps kan erfelijk zijn, maar dat hoeft niet. Het kan aangeboren zijn (aanwezig bij de geboorte) of verworven (later ontwikkeld, soms secundair aan andere ziekten). Honden met overgewicht of obesitas hebben een hoger risico op het ontwikkelen van een tracheale collaps. Blootstelling aan sigarettenrook of andere luchtvervuiling kan een instortende luchtpijp verergeren door irritatie van de keel en hoesten op te wekken.
Tekenen van een instortende luchtpijp bij honden
Hoesten is veruit het meest voorkomende teken van tracheale collaps bij honden. Honden met tracheale collaps ervaren vaak de volgende symptomen:
- Een harde, droge en onproductieve hoest (die vaak klinkt als ganzengeblaf)
- Hoesten wanneer er druk op de nek wordt uitgeoefend (vooral door een kraag of handen)
- Hoesten en/of piepen bij opwinding
- Hoesten bij oppakken
- Kokhalzen (lijkt op proberen over te geven, maar levert niets op)
- Geluiden bij het ademen (piepen, etc.)
- Ademhalingsproblemen (verhoogde inspanning)
- Bewegingsintolerantie
- Blauwgekleurd tandvlees (vaak in combinatie met lichaamsbeweging of opwinding)
- Episodes van flauwvallen/bewustzijnsverlies
Zorg ervoor dat u deze en andere tekenen van ziekte meldt bij uw dierenarts, aangezien sommige van deze tekenen ook bij andere aandoeningen kunnen worden gezien en u uw dierenarts de diagnose moet laten stellen. Het is beter om vroeg te handelen, zodat u uw hond wat verlichting kunt bieden.
Hoe dierenartsen een tracheale collaps bij honden diagnosticeren
Als u vermoedt dat uw hond een collapsed trachea heeft, ga dan zeker naar een dierenarts voor een evaluatie. Uw dierenarts zal beginnen met het stellen van een aantal vragen om een geschiedenis van uw hond en de tekenen die u heeft opgemerkt te krijgen.
Vervolgens zal uw dierenarts een lichamelijk onderzoek uitvoeren bij uw hond. Uw dierenarts kan proberen een hoest op te wekken door een beetje druk op de luchtpijp uit te oefenen. Dit is geen daadwerkelijke vaststelling van de ziekte, maar het kan uw dierenarts een idee geven van het type hoest dat uw hond ervaart. Daarnaast kan het nuttig zijn om uw dierenarts een video te laten zien van uw hond die hoest, piept of andere symptomen vertoont.
Uw dierenarts zal hoogstwaarschijnlijk röntgenfoto’s van de borstkas aanbevelen om een diagnose te stellen. Dit zal een radiografisch beeld geven van de luchtwegen, het hart en de longen van uw hond. Wees u ervan bewust dat tracheale collaps mogelijk niet zichtbaar is op de röntgenfoto’s, vooral in milde gevallen, omdat de luchtwegen slechts een deel van de tijd zijn gecollabeerd en de röntgenfoto het kan vastleggen wanneer deze open is. De röntgenfoto’s kunnen zelfs een compleet andere oorzaak voor de symptomen van uw hond onthullen. Daarom is het een belangrijke eerste stap om röntgenfoto’s te maken.
Er is een grote kans dat uw dierenarts wat laboratoriumonderzoek wil doen om een beter beeld te krijgen van de algehele gezondheid van uw hond. Laboratoriumtests zoals bloedchemie, volledig bloedbeeld en een urineonderzoek kunnen onderliggende aandoeningen onthullen. Deze aandoeningen kunnen bijdragen aan de tracheale collaps of kunnen er niets mee te maken hebben. De laboratoriumresultaten kunnen wijzen op een andere aandoening die de symptomen van uw hond veroorzaakt.
Als uw huisdier geavanceerde diagnostische tests nodig heeft, beschikt uw plaatselijke dierenarts mogelijk niet over de benodigde apparatuur en kan hij u doorverwijzen naar een specialist (meestal een veterinair internist of interventioneel radioloog). De veterinaire specialist kan een of meer geavanceerde tests aanbevelen.
- Bronchoscopie, waarbij een buisvormige glasvezelcamera in de luchtpijp wordt geplaatst, zodat de dierenarts de binnenkant van de luchtpijp kan bekijken en vochtmonsters kan nemen voor kweek en analyse (dit alles terwijl uw hond onder narcose is).
- Echocardiogram, een echografie van het hart waarmee de hartfunctie wordt beoordeeld.
- Fluoroscopie is een bewegende röntgenfoto waarop te zien is wat er gebeurt als uw hond in- en uitademt.
Op basis van de uitkomst van de test, zal uw dierenarts hopelijk een diagnose kunnen stellen. De volgende stap is om met de behandeling te beginnen.
Medische behandelingen voor instortende luchtpijp
Tracheale collaps kan niet worden genezen, maar er zijn verschillende manieren om uw hond te helpen
Zorg er allereerst voor dat u stopt met het gebruik van halsbanden bij uw hond. Stap over op een harnas dat geen druk uitoefent op de nek van uw hond. Gewichtsverlies is belangrijk als uw hond overgewicht heeft. Overgewicht heeft een negatief effect op de luchtwegen.
Er zijn verschillende medicijnen die de symptomen van tracheale collaps kunnen verlichten. Hoestonderdrukkers worden het vaakst voorgeschreven, zoals hydrocodon. Kalmerende middelen kunnen ook worden voorgeschreven om angst te verminderen en uw hond kalm en ontspannen te houden. Hierdoor zal uw hond minder snel hoesten of tracheale spasmen krijgen.
Honden met tracheale collaps kunnen een crisis hebben waarbij hun symptomen ernstig worden. Dit kan door veel dingen worden veroorzaakt, waaronder episodes van grote stress of opwinding, luchtweginfecties of andere ziekten, vooral in de hitte. Als uw hond moeite heeft met ademhalen, een blauwe tint op zijn tandvlees heeft of overmatig hoest, ga dan meteen naar uw dierenarts. Ze hebben vaak extra zorg nodig om ze door deze episodes heen te helpen en weer in een stabielere conditie te komen.
Zorg ervoor dat u geen vrij verkrijgbare medicijnen gebruikt, tenzij specifiek aanbevolen door uw dierenarts. Gebruik alle medicijnen volgens de instructies van uw dierenarts en verander de dosering niet zonder overleg met uw dierenarts. Vermijd zogenaamde “huismiddeltjes” of “natuurlijke remedies” tenzij uw dierenarts zegt dat ze veilig zijn om te proberen. Helaas kunnen sommige hiervan de zaken juist erger maken.
Operatie voor instortende luchtpijp
Medische behandeling is effectief bij de meeste honden. In ernstige gevallen kan een operatie echter een optie zijn om te overwegen. Chirurgische behandeling van tracheale collaps is een grote ingreep die moet worden uitgevoerd door een dierenarts, idealiter iemand die ACVS-gecertificeerd is .
Chirurgie kan het plaatsen van speciale plastic ringen rond de luchtpijp inhouden om deze open te houden. Of de chirurg moet mogelijk een stent in de luchtpijp of onderste luchtweg plaatsen. De stent is een gaasapparaat dat de luchtweg openhoudt. In sommige gevallen kan de stent worden geplaatst door een veterinair internist (bij voorkeur een ACVIM-gecertificeerde internist) via tracheobronchosopie.
Er zijn verschillende ernstige risico’s verbonden aan beide procedures. In sommige gevallen kunnen de stent of plastic ringen breken of verplaatst raken. Er zijn ook mogelijke complicaties die de luchtpijp en omliggende structuren kunnen beschadigen. Een postoperatieve ziekenhuisopname is vereist. Medische behandeling wordt meestal voortgezet tijdens de herstelperiode om pijn, zwelling, hoesten en opwinding te verminderen. Veel van deze patiënten zullen nog steeds medicijnen nodig hebben om hun symptomen tot op zekere hoogte onder controle te houden, zelfs als de operatie succesvol is.
Zoals bij de meeste chirurgische ingrepen moet de activiteit van de hond tijdens de herstelperiode worden beperkt en zijn vervolgbezoeken aan uw dierenarts of specialist noodzakelijk. Na herstel zullen veel honden symptomen blijven vertonen, met name hoesten. Gelukkig zijn deze symptomen meestal veel milder, maar kunnen toch medicatie vereisen.
Het goede nieuws is dat de meeste honden, met de juiste verzorging en controle, een relatief normaal leven kunnen leiden, ondanks een tracheale collaps. Zorg er, zoals altijd, voor dat u contact opneemt met uw dierenarts, vragen stelt en updates geeft over de toestand van uw hond.