Epileptische aanvallen bij honden

Epileptische aanvallen , die soms ook wel convulsies of toevallen worden genoemd, kunnen bij honden om verschillende redenen voorkomen. Idiopathische epilepsie is de meest voorkomende oorzaak. Een aanval treedt op wanneer de hersenschors op een abnormale manier functioneert, wat leidt tot ongewoon gedrag of bewegingen . De oorzaak van deze storing kan een fysieke afwijking , blootstelling aan toxische stoffen , trauma of ziekte zijn . Hoewel elk hondenras een aanval kan krijgen, zijn bepaalde rassen, waaronder Duitse herders , beagles , husky’s , Akita’s en Labrador retrievers , vatbaar voor epilepsie.

Wat is een aanval?

Een aanval is een symptoom van een neurologische stoornis in de hersenen van een hond. Er zijn veel oorzaken van aanvallen, variërend van anatomisch tot omgevingsgebonden, maar ze resulteren allemaal in een tijdelijke verstoring van de normale elektrische impulsen in de hersenen van de hond. De presentatie van aanvallen varieert van een momentane bewusteloosheid tot volledige fysieke stuiptrekkingen.

Symptomen van aanvallen bij honden

Er zijn drie fasen van symptomen die kenmerkend zijn voor aanvallen, namelijk:

1. De pre-ictale fase: Uw hond kan voelen dat er iets niet helemaal klopt voordat er een aanval optreedt en zich vreemd gedragen (heen en weer lopen, janken, stenen of speelgoed dragen, tegen muren of meubels aanrennen of lusteloos doen). Deze fase, ook wel de prodrome genoemd, kan een paar seconden tot een paar dagen duren en de symptomen zijn meestal subtiel, dus u bent zich er misschien niet van bewust dat er iets mis is.
2. De ictale fase: Dit is de fase die u waarschijnlijk zult opmerken en classificeren als een aanval, ongeacht de ernst. Uw hond kan een verlies van bewustzijn vertonen, in de ruimte staren, in cirkels rennen of stuiptrekkingen krijgen. Deze fase kan een paar seconden tot meerdere minuten duren en wordt beschouwd als de actieve fase van de aanval.
3. De post-ictale fase: Deze fase kan minuten tot uren duren. Afgezien van hevig hijgen, kunnen de symptomen subtiel zijn en onopgemerkt blijven. Na de aanval kan een hond lusteloos of depressief lijken. Sommige honden lijken daarentegen rusteloos en lopen een tijdje onophoudelijk heen en weer. Dit wordt de post-ictale periode genoemd en de duur van het herstel kan behoorlijk variëren.

Tijdens de ictale fase van een aanval manifesteren de symptomen zich als abnormale motorische (bewegings)symptomen, abnormale gedragssymptomen of een combinatie van beide. De volgende symptomen komen vaak voor, maar kunnen alarmerend zijn:

Bij de eerste tekenen van een aanval is het belangrijk om ervoor te zorgen dat uw hond zich op een veilige plek bevindt waar hij zijn kop niet kan stoten of vallen terwijl hij mogelijk heftige, schokkende bewegingen maakt. Houd uw handen en gezicht uit de buurt van de bek van uw hond tijdens de aanval, omdat uw hond zijn bewegingen niet kan beheersen en u onbedoeld kan bijten.

Als uw hond last heeft van terugkerende aanvallen, raakt u waarschijnlijk gewend aan de ‘routine’ om uw hond snel naar een veilige plek te brengen (indien mogelijk) en papieren handdoeken bij de hand te hebben om kwijl, urine en ontlasting op te ruimen.

Grand Mal-aanvallen

Dit zijn gegeneraliseerde motorische aanvallen die het hele lichaam aantasten. Een hond die een grand mal aanval heeft, kan omvallen, stijf worden en heftig met zijn hele lichaam schudden. Veel honden kwijlen of schuimen op de bek, en sommigen urineren en/of ontlasten onvrijwillig. Honden kunnen ook vocaliseren, janken en grommen tijdens een aanval.

Clusteraanvallen

Clusters zijn ernstige aanvallen, die gekenmerkt worden door meerdere grand mal-aanvallen binnen 24 uur. Deze aanvallen kunnen snel achter elkaar optreden, waardoor de ernst ervan toeneemt en er een groter risico is op status epilepticus.

Psychomotorische aanvallen

Psychomotorische aanvallen worden gekenmerkt door vreemd gedrag dat slechts een minuut of twee duurt. Bijvoorbeeld, uw hond kan plotseling zijn staart achterna gaan rennen of zich gedragen alsof hij dingen ziet die er niet zijn.

Focale aanvallen

Het minst ernstige type is de aanval. Deze aanvallen beperken zich tot een specifiek lichaamsdeel en lijken vaak niet veel meer dan een spiertrekking in de gezichtsspieren of ledematen van de hond.

Oorzaken van aanvallen

Epileptische aanvallen hebben verschillende oorzaken en verschillende externe invloeden kunnen epileptische aanvallen bij gevoelige honden veroorzaken. De meest voorkomende oorzaken van epileptische aanvallen bij honden zijn onder andere:

• Idiopathische epilepsie (over het algemeen beschouwd als erfelijk zonder bekende anatomische of omgevingsgerelateerde oorzaak)
• Veranderende hersenactiviteit (in slaap vallen, wakker worden of een hoog niveau van stimulatie/opwinding ervaren)
• Allergene ingrediënten in hondenvoer (rozemarijn, gluten, granen)
• Giftige chemicaliën (huishoudelijke schoonmaakmiddelen, pesticiden)
• Insecten- of slangengif (van steken en beten)
• Portosystemische (lever) shunt
• Hersentumor (kwaadaardig of goedaardig)

Diagnostiseren van aanvallen bij honden

Als uw hond voor het eerst een aanval krijgt, bel dan uw dierenarts, die u indien nodig zal helpen uw hond te stabiliseren. De volgende stap is het uitvoeren van diagnostische tests, te beginnen met bloedonderzoek (CBC, lever, schildklier) en een lichamelijk onderzoek. Als de eerste tests niet doorslaggevend zijn, kan een veterinaire neuroloog een CT-scan, een MRI of een cerebrospinale vloeistof (CSF) uitvoeren om meer informatie over de toestand van uw hond te verzamelen.

Behandeling en preventie

Als hersenafwijkingen, hersentumoren, hersenontstekingen of leverproblemen worden uitgesloten, zal bij uw hond waarschijnlijk idiopathische epilepsie worden vastgesteld en zal hij/zij worden behandeld met anticonvulsieve medicatie om aanvallen te voorkomen of te verminderen.

Voorgeschreven medicijnen

Uw dierenarts kan u een of meer anticonvulsieve medicijnen voorschrijven om de aanvallen van uw hond onder controle te houden:

• Fenobarbital
• Kaliumbromide (KBr)
• Primidon
• Imepitoïne
• Zonisamide
• Keppra (levetiracetam)

Voor veel honden is er een periode van trial and error met anticonvulsieve therapie. Medicijnen kunnen worden gecombineerd, aangepast of gewisseld totdat de aanvallen van uw hond onder controle zijn. In veel gevallen moeten er regelmatig laboratoriumtests worden uitgevoerd om de reactie van uw hond op medicatie en de algehele gezondheid te controleren.

Prognose voor honden met epileptische aanvallen

De meeste dierenartsen starten geen farmaceutische behandeling als de aanvallen minder dan eens per maand voorkomen. Zoals bij alle medicijnen hebben deze medicijnen bijwerkingen. Als ze helpen bij het beheersen van de aanvallen van uw hond, zult u merken dat de voordelen opwegen tegen de risico’s. Zodra medicijnen zijn gestart, zijn ze vaak levenslang nodig en moeten ze minstens twee keer per dag worden gegeven. Hoewel dit een grote verantwoordelijkheid is, kan het helpen het leven van uw hond te verlengen. Veel honden met epilepsie leven een gelukkig, normaal leven met weinig aanvallen.